(پس از امضا، ایمیلی برایتان فرستاده میشود که اگر آن را تأیید کنید نامتان در میان حامیان قرار میگیرد و در غیر اینصورت، در بخش “در انتظار تأیید” نمایش داده میشود)
از اولین روزهای شروع اعتراضات نسبت به گران شدن بنزین در آبان ماه ۱۳۹۸ اخباری مربوط به دستگیری کودکان به اتهام شرکت در اعتراضات منتشر شد. رسانههای رسمی جمهوری اسلامی در گزارشهای مختلفی دستگیری کودکان را تایید کردهاند. یکی از این گزارشات به انتقال بیش از ۱۰۰ کودک دستگیر شده به کانونهای اصلاح و تربیت اختصاص داشت. سازمان عفو بینالملل هم در یکی از آخرین گزارشهای خود که اواخر آذر ماه منتشر شد، به دستگیری، ضرب و شتم، شکنجه و نگهداری کودکان در بازداشتگاهها همراه بزرگسالان اشاره کرده است.
گزارشهای نهادهای حقوق بشری از شکنجه، آزار جنسی و تجاوز به کودکان در بازداشتگاهها موجی از نگرانی را بین فعالان و بخشی از جامعه مدنی ایجاد کرده است. قوانین بینالمللی از جمله پیماننامه حقوق کودک درباره دستگیری کودکان و حفاظت از حقوق آنها در این شرایط مفاد روشنی دارد که طبق آن جمهوری اسلامی با دستگیری کودکان در حال نقض آنهاست.
طبق گزارشات موجود کودکان در سه حالت در اعتراضات حضور پیدا کردهاند:
- به عنوان رهگذر: در نمونههای زیادی کودکان برای بازگشت از مدرسه، رفتن به شیفت بعدازظهر مدرسه یا رفت و آمد در منطقه زندگی یا تحصیل خود در مکانهایی که اعتراضات در آنها جریان داشته است، قرار گرفتهاند.
- به عنوان مشاهدهگر: کودکان در سنین مختلف به خصوص در سن نوجوانی از سر کنجکاوی تماشاگر صحنههای تظاهرات بودهاند.
- به عنوان تظاهرات کننده: طبق پیماننامه حقوق کودکان، کودکان حق دارند اعتراض کنند و دولتها موظفاند تا زمینه شنیده شدن صدای کودکان را فراهم کنند.
اما ممکن است تعدادی از این کودکان در طول اعتراضات دست به عمل خشونتآمیز از جمله تخریب اموال عمومی یا دولتی زده باشند. در این صورت آنها اصطلاحا «در برابر قانون» قرار گرفتهاند و به عنوان متهم قابل پیگرد هستند.
طبق پیماننامه حقوق کودک اما نه تنها دستگیری کودک-متهم باید آخرین راهحل باشد، که آنها باید از تمام حقوق خاص کودک به علاوه حقوق عمومی متهم برخوردار باشند.
کودکان در تمام دوران بازداشت موقت باید با خانواده و وکیل خود در تماس باشند و تمام بازپرسیها باید در حضور والدین آنها صورت بگیرد.
آنها همچنین نباید از سایر حقوق خود مانند حق آموزش محروم شوند. از سوی دیگر ممنوعیت اعمال خشونت و شکنجه علیه کودک یک اصل پذیرفته شده است. از آنجا که طبق شواهد موجود دستگیری این کودکان بلافاصله بعد از شروع تظاهرات آغاز شده است و «دستگیری» اولین اقدام حقوقی نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی در برخورد با معترضان بوده است، برخورد متناسب با کودک صورت نگرفته است.
همچنین تا کنون هیچ گزارش مستندی مبنی بر وجود شواهد و مدارک علیه کودکان دستگیر شده در اختیار خانواده این افراد قرار نگرفته است، بلکه برعکس اطلاعات زیادی منتشر شده است که نشان میدهد بسیاری از کودکان دستگیر شده دخالتی در تخریب اموال نداشتهاند و اساسا اتهامی متوجه آنها نیست. علاوه بر این خانواده بسیاری از این کودکان تهدید شدهاند تا در مورد شرایط کودکان خود اطلاعرسانی نکنند.
نقض حقوق این کودکان به عنوان متهم و کودک از اعمال شکنجه تا آزار جنسی و نقض سایر حقوق آنها از جمله محرومیت از تحصیل در میانه سال تحصیلی از دیگر رفتارهایی است که نقض آشکار حقوق کودکان محسوب میشود.
ما امضاکنندگان این نامه از اعضای محترم حقوق کودک سازمان ملل میخواهیم از تمام ابزارهای خود استفاده کند تا جمهوری اسلامی را وادارد که:
- تمام کودکان دستگیر شده در جریان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در ایران را فورا و بدون قید و شرط آزاد کند.
- بدون تهدید و آزار روانی کودکان و خانوادههایشان رفتارهای تحقیرآمیز، شکنجه و آزارجنسی صورت گرفته توسط مقامات امنیتی، انتظامی و قضایی را پیگیری کند و مسئولان و مجریان آن را تنبیه کند.
- به دستگیری، تهدید و آزار کودکان به بهانه اعتراضات و سایر توجیهات خاتمه دهد.
- بدون فوت وقت قانون حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان را که در مرحله نهایی تصویب در مجلس شورای اسلامی است مصوب و اجرایی کند تا حداقل امکانی برای جلوگیری از نقض سیستماتیک حقوق کودکان در آینده فراهم شود.
◄ متن انگلیسی
- Committee on the Rights of the Child – OHCHR
- The UN Special Representative of the Secretary-General on Violence against Children
- UNICEF in Iran
- As Passersby: In many instances, children passed by street protests on their way to or from school.
- As Bystanders: Children watched the demonstrations out of curiosity.
- As Demonstrators: Under the Convention on the Rights of the Child, children have the right to protest and governments are obliged to provide for the voice of children to be heard.
- Release all children arrested during the November 2019 protests in Iran immediately and unconditionally.
- Hold accountable and punish those responsible for the torture and sexual harassment of these children.
- End arrests, threats and harassment of children on the pretext of protest and other justifications.
- Immediately adopt and enforce the Law on the Protection of Children and Youth, which is in the final stage of adoption by the parliament (Majlis) to prevent future systematic violations of children’s rights.
- دستهبندیها:
- آزادی بیان
- آزادی سیاسی
- جامعه مدنی
- حقوق بشر
- حقوق شهروندی
- موضوعات دیگر