هوتگ‌ها در بلوچستان مدام قربانی می‌گیرند. کودکان اکثریت قربانیان را تشکیل می‌دهند. «هوتگ» در زبان بلوچ به معنی گودال‌های بزرگ در دل زمین برای ذخیره باران‌های فصلی است که برای مصرف آشامیدن یا آبیاری استفاده می شود. این یک سیستم آبرسانی بومی است که به دلیل فقدان لوله‌کشی و آب‌انبارهای مدرن، برای زیست اهالی روستا اهمیت بسیاری داشته است. متأسفانه همین هوتگ‌ها تبدیل به قربانگاه کودکان بلوچ شده است.
- ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، سه نفر از جمله دو کودک در روستای سلوربازار از توابع شهرستان دشتیاری در یک هوتگ غرق شدند.
- ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساجده بخشان، دختر ۱۱ساله اهل روستای زهرآپ در چابهار که برای آب‌دادن به سه بز روستا به هوتگ رفته بود درون آب افتاد و غرق شد.
- ۶ مرداد ۱۴۰۰ آتنا کودک چهار ساله در روستای جماعت‌زهی از توابع بخش پلان شهرستان چابهار به هنگام بازی سُر خورد و داخل هوتگ افتاد و غرق شد.
- ۸ خرداد ۹۸ سه دانش‌آموز ابتدایی، منیره خدمتی، مریم خدمتی، و یسرا دلشب از روستای کموبازار در شهرستان چابهار که برای برداشت آب رفته بودند به داخل هوتگ افتاده و غرق شدند.
- ٧ مرداد ماه ١۴٠١، محمود بادفر کودک خردسال بلوچ اهل روستای لَلوبازار در بخش پلان از توابع شهرستان چابهار پس از سقوط به داخل یک هوتگ غرق شده و جان خود را از دست داد.
- ۱۰ مرداد ماه ۱۴۰۱، سلمان براهویی ,کودک کار هفت ساله, اهل نصرت آباد شهرستان زاهدان بر اثر سقوط در گودال آبی که شهرداری این محل حفر کرده بود جان خود را از دست داد.
- ١٢ مرداد ماه ١۴٠١ ، یک نوجوان بلوچ ۱۵ ساله به نام اسماعیل چالاکی پس از سقوط به داخل یک بند خاکی در روستای کهن کرمشاه از توابع سیب و سوران، شهر سراوان، غرق شده و جان خود را از دست داد.
- ۱۴ مرداد ماه ۱۴۰۱، یک دختر بلوچ ۱۵ ساله به نام مطهره چاکری اهل جالق شهرستان گلشن توابع سراوان در رودخانه کله‌گان غرق شد و جان خود را از دست داد.
- ۱۸ مرداد ماه ۱۴۰۱، یک کودک ۴ ساله بلوچ بر اثر سقوط در گودال آب در بخش تلنگ از توابع شهرستان قصرقند جان خود را از دست داد.
- ٢۶ مرداد ماه ١۴٠١، پنج کودک و نوجوان اهل شهر پیشن در رودخانه سرباز و زیر پل ورودی پیشن غرق شدند. بدنبال این حادثه دو کودک دختر بر اثر غرق شدن جان خود را از دست دادند.
- این موارد فقط چند نمونه از تراژدی غرق شدن کودکان بلوچ در سالهای اخیر است.
هنوز آمار دقیقی از تعداد تلفات سالانه‌ی هوتگ‌ها منتشر نشده است. شهرستان چابهار به‌تنهایی ۱۰۷۵ هوتگ دارد که اکثراً به حصارکشی نیاز دارند. مسؤلان استان به‌جز وعده و وعید تا کنون اقدامی برای آبرسانی سالم و بهداشتی نکرده‌اند. آبرسانی با تانکر به طور ناقص انجام می‌گیرد. دولت برای سیستم لوله‌کشی روستایی و ترمیم هوتگ‌ها برنامه ای ندارد، و این یعنی در آینده هم اخبار ناگوار و مکرر مرگ کودکان بلوچستان را خواهیم داشت.
روستاهای بلوچستان نیاز به سیستم آبرسانی مدرن، خطوط لوله، و تأمین آب پایدار و به‌سامان دارد. باران‌های فصلی باید در آب‌انبارهای مجهز، بهداشتی، و با حصارهای ایمنی ذخیره شوند. با تهیه اطلس، هوتگ‌های موجود باید شناسایی، بهسازی، و ایمن‌سازی شوند. ما از مسؤلان دولتی می‌خواهیم نسبت به اخبار دایمی و دلخراش مرگ کودکان بلوچ در هوتگ‌ها حساسیت نشان دهند و با تأمین بودجه و امکانات هرچه زودتر به این تراژدی خاتمه دهند.
متن دادخواست به زبان بلوچی
بلۆچ چُکّانی بُڈّگ مان هۆٹگان
بلۆچستانا مُدام هۆٹگ کُربانێگَ گرنت و گێشتر اے گْونڈۆ اَنت که آییئے کربانیگَ بنت. «هۆٹگ» بلۆچی زبانا هما جُهلێن کَلّا گْوَشنت که په مۆسُمی هئورانی دارگا جنَگَ بیت و آییئے آپ په مردم و دلوَت و کِشت و کِشاران کارمرزَ بیت.
اے یک کْوهنێن بلۆچی سیستمے بوتگ که زمانگان په آپئے دارگا کارمرز بوتگ و په بلۆچئے یک جاگاهاه نندگا مزنێن کارستێئے واهند اِنت.بله بژن اِنت که اے زمانگا همے هۆٹگ بلۆچئے چکّانی ساها گِرَگا اِنت.
۲۴ اردیبهشت 1401 آ سئے نپر که دو نپر چه آیان چکّ بوتگ‌اَنت سلۆربازارا دشتیاریئے یک کلّگێا هۆٹگێا بڈّتگ و بێران بوتگ‌اَنت .
۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ آ ,ساجدہ بخشان یازدہ سالیگێن جنکّے که چهبارئے زهراپا نندۆک بوتگ، لۆٹتگی که وتی پسانی واستا چه هۆٹگا آپ بکشّیت آپا کپتگ و مرتگ.
6مرداد ۱۴۰۰ آ آتنا چارسالیگێن گونڈۆے پلّانئے جمائتزهیا لئیبئے تۆکا هۆٹگا لکُشتگ و کپتگ و همۆدا بڈتگ.
۸ خرداد ۹۸ آ سئے چهبارئے کموبازارئے نۆدربر که آیانی نام منیره خدمتی، مریم خدمتی، و یسرا دلشب اَت په آپئے برگا شتگ‌اتنت ؛ هۆٹگا کپتگ و مرتگ‌‌انت.
٧ مرداد ماه ١۴٠١ آ مهمود بادفر پلّانئے للّئو بازارئے گْونڈۆے وهدے که هۆٹگێا کپتگ‌‌ات و بێران بوتگ.
۱۰ مرداد ماه ۱۴۰۱ آ ، سلمان براهویی هپت سالیگێن کاروالاێن گْونڈۆے که دزّاپئے نُسرت آبادئے نندۆک بوتگ شهرداریئے جتگێن کلّێئے تۆکا کپتگ و وتی جانی باهێنتگ.
١٢ مرداد ماه ١۴٠١ آ اِسماێل چالاکی یک بلۆچ نۆک‌ورناے سێب سۆرانا، کهن کرمشاهئے کلّگا یک هاکی بندێئے آپا کپت و بێران بوت.
۱۴ مرداد ۱۴۰۱ آ متهّره چاکری ۱۵ سالیگێن جنکّے چه جالگِ گُلشنا کلّگانئے کئورا کپت و ساهی دات.
۱۸ مرداد ماه ۱۴۰۱ آ ، یکّ ۴سالیگێن بلۆچ گْونڈۆے کَسِرکَندئے تلنگا آپئے کلّێئے کپگا ساهی دات.
چهارشنبه ٢۶ مرداد ماه ١۴٠١ آ ، سربازئے ماتکئورا پنچ گْونڈۆ و نۆک‌ورنا که پیشّنئے نندۆک بوتگ‌اَنت، پیشّنئے پُه‍لئے چێرا بڈّتگ‌اَنت که اے وئیلا دو جنکّ بێران بوتگ.
اے لڑ بس لهتێن انچێن دلپدردێن هال اَنت که اے سالانی تۆکا بلۆچ گونڈۆانی بڈّگ و مِرگئے درورا پدّرَ کننت.
تنینگه چه هۆٹگ و آپئے وئیلانی مرک و میران برابرێن هساب و کتابے دستا نکپتگ. بس چهبارا 1075 هۆٹگ هست که ٹٹ جنگَ لۆٹنت.
بلۆچستانئے زِمّه داران تنینگه بئید چه مپتێن گپّ و کئول و کراران په سپاێن آپئے لئینا هچ کارِش نکرتگ و اے کلّگان بس لهتێن جاهان آپ گۆن ٹانکان برگ و رسێنگَ بیت.دئولتا هچ ارادهے په کلّگانی آپرسانی و هۆٹگانی اڈ کنگا نێست و اے گپّئے مانا اش اِنت که چکّانی مَرکئے نئوشّێن هال رندا هم مدام مارا سرَ بنت.
بلۆچستانئے کلّگ باید اِنت که نۆکێن سیسٹمئے آپی لئین کشّگ ببیت و دایمی آپئے آسراتی ببیت. مۆسمی هئور بهداشتی و سالم و اێمنێن هئوزان درپ کنگ ببنت. اے هستێن هۆٹگ درگێجگ و اێمن کنگ ببنت. ما چه بلۆچستانئے زمه‌واران لۆٹێن که اے مدامی مرک و میرانی دلپدردێن هالان به‌اشکننت و گۆن آسراتیئے آرگا اے هالان آسر بکننت.
Drowning of Baluch Children in Hootegs
Hootegs in Baluchistan are constantly getting victims. Children constitute the majority of victims. ” Hooteg” in the Baluch language means large pits in the heart of the earth to store seasonal rains, which are used for drinking or irrigation. Hooteg is a native water supply system that has been very important for the villagers’ livelihood due to the lack of modern plumbing and reservoirs. Unfortunately, these hootegs have become the altar of Baluch children.
- On May 14, 2022, three people drowned in a hooteg in Salurbazar village of Dashtiari county, including two children.
- On May 20, 2022, Sajedeh Bakhshan, an 11-year-old girl from Zahrap village in Chabahar, who had gone to a hooteg to have three goats drink water, fell into the ditch and drowned.
- On July 28, 2021, Athena, a four-year-old child, slipped while playing in Jamatzehi village, Chabahar city, fell into a hooteg and drowned.
- On May 29, 2019, three elementary school students, Munira Khedmati, Maryam Khedmati, and Yasra Delshab from Kemobazar village in Chabahar city, who had gone to fetch water, fell into the hooteg and drowned.
- On July 29, 2022, Mahmoud Badfar, a young Baluch child from Lalobazar village in Plan section of Chabahar, died after falling into a hooteg.
- On August 1, 2022, Salman Brahui, a seven-year-old child laborer from Nusratabad, Zahedan city, died after falling into a water pit dug by the municipality.
- On August 3, 2022, a 15-year-old Baluch teenager named Ismail Chalaki drowned and died after falling into an water reservoir in the village of Kohen Karamshah in the districts of Sib and Soran in Sarawan.
- On August 5, 2022, a 15-year-old Baluch girl named Motahera Chakeri from Jaleq, Golshan city, in Sarawan drowned in the Kalegan river and died.
- On August 9, 2022, a 4-year-old Baluch child died after falling into a water pit in the Telang district of Qasrqand city.
- On August 17, 2022, five children and teenagers from the city of Pishen drowned in the Sarbaz River and under the entrance bridge of Pishen. Following this incident, two female children also died due to drowning.
These are just a few examples of the tragic cases of Baluch children’s drowning in recent years.
Accurate statistics of the number of annual deaths of hootegs have not yet been published. Chabahar city alone has 1075 hootegs, most of which need fencing. Apart from promises, the provincial officials have not taken any action for safe and sanitary water supply.
Water supply by tanker is done incompletely in Bluchestan. The government does not have a plan for the rural plumbing system and the repair of hootegs, which means that in the future, we will have unfortunate and frequent news of the death of children in Baluchestan.
The villages of Baluchestan need a modern pipelines, and a stable and reliable water supply. Seasonal rains should be stored in well-equipped, sanitary reservoirs with safety fences. Existing hootegs should be identified, improved, and secured by providing an atlas. We demand the government officials to show sensitivity to the constant and heartbreaking news of the death of Baluch children in hootegs and end this tragedy as soon as possible by providing funds and facilities.
- دسته‌بندی‌ها:
- اقوام
